Coraz więcej transakcji i interakcji odbywa się online, bezpieczeństwo i wiarygodność cyfrowe stały się kluczowe. Usługi zaufania odgrywają tutaj kluczową rolę, zapewniając autentyczność, integralność i poufność danych elektronicznych. W tym artykule omówimy, czym są, jakie są ich rodzaje i jakie korzyści niosą.
Spis treści
1. Czym są usługi zaufania?
2. Rodzaje usług zaufania
3. Korzyści płynące z usług zaufania
4. Kwalifikowani dostawcy usług zaufania
5. Akty prawne regulujące usługi zaufania
Czym są usługi zaufania?
Usługi zaufania, to usługi elektroniczne, które obejmują m.in podpisy elektroniczne, pieczęci elektroniczne, czasowe znaczniki, czy usługi doręczenia elektronicznego. Umożliwiają one bezpieczną wymianę danych i transakcji online poprzez zapewnienie ich autentyczności, integralności i poufności. Dzięki tym usługom, użytkownicy mogą weryfikować tożsamość nadawców oraz odbiorców informacji, co jest niezbędne w działaniach takich jak e-bankowość, e-administracja czy elektroniczna wymiana dokumentów w biznesie. Usługi zaufania nie tylko zwiększają bezpieczeństwo transakcji cyfrowych, ale także budują zaufanie między uczestnikami, co jest fundamentem dla rozwoju cyfrowej gospodarki.
Usługi zaufania a kwalifikowane usługi zaufania
Kwalifikowane usługi zaufania to podkategoria usług zaufania, które spełniają surowsze wymagania prawne i techniczne. Ich celem jest zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa i wiarygodności. Kwalifikowane usługi zaufania mogą być świadczone tylko przez kwalifikowanych dostawców usług zaufania, którzy podlegają ścisłemu nadzorowi ze strony organów nadzoru.
Główne różnice między usługami zaufania a kwalifikowanymi usługami zaufania:
- Poziom bezpieczeństwa: Kwalifikowane usługi zaufania zapewniają wyższy poziom bezpieczeństwa niż zwykłe usługi zaufania.
- Wymagania prawne: Kwalifikowani dostawcy usług zaufania muszą spełniać surowsze wymagania prawne niż zwykli dostawcy usług zaufania.
- Nadzór: Kwalifikowani dostawcy usług zaufania podlegają ścisłemu nadzorowi ze strony organów nadzoru.
- Zastosowanie: Kwalifikowane usługi zaufania są stosowane w sytuacjach, gdy wymagany jest najwyższy poziom bezpieczeństwa i wiarygodności.
Rodzaje usług zaufania
Usługi zaufania można podzielić na kilka kategorii, ze względu na ich funkcje i zastosowanie. Poniżej przedstawiam kilka najważniejszych:
1. Podpis elektroniczny
Podpis elektroniczny czyli elektroniczne dane, które są dołączone do wiadomości lub dokumentu elektronicznego w celu identyfikacji podpisującego i potwierdzenia integralności wiadomości lub dokumentu. Możemy wyróżnić niekwalifikowany podpis elektroniczny, zaawansowany podpis elektroniczny i kwalifikowany podpis elektroniczny. Podpisy wykorzystywane są głównie przy podpisywaniu umów, składaniu dokumentów, czy zawieraniu rozmaitych transakcji elektronicznych.
2. Pieczęć elektroniczna
Pieczęć elektroniczna to elektroniczne dane, które są dołączone do wiadomości lub dokumentu elektronicznego w celu identyfikacji osoby lub organizacji i potwierdzenia integralności wiadomości lub dokumentu. Działa podobnie jak pieczęć fizyczna, ale w formie elektronicznej. Zastosowanie ma głównie przy podpisywaniu dokumentów firmowych, faktur, ofert, itp.
3. Elektroniczny znacznik czasu
Elektroniczny znacznik czasu to elektroniczne dane, które poświadczają dokładną datę i godzinę wykonania danej czynności elektronicznej, np. podpisania dokumentu lub wysłania wiadomości e-mail. Zapewnienia zgodności z wymogami prawnymi, chronienie przed sporami dotyczącymi czasu wykonania danej czynności, udowodnienie autentyczności dokumentów elektronicznych.
4. Walidacja
Walidacja to proces sprawdzania autentyczności i ważności certyfikatu elektronicznego. Potwierdza, że certyfikat został wydany przez uprawnionego wystawcę i nie został unieważniony ani zawieszony.
5. Konserwacja
Konserwacja usług zaufania obejmuje szereg działań mających na celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania tych usług. Obejmuje to m.in. aktualizowanie oprogramowania i sprzętu, usuwanie błędów i luk w zabezpieczeniach oraz reagowanie na incydenty bezpieczeństwa.
6. Rejestrowane doręczenie elektroniczne
Rejestrowane doręczenie elektroniczne to usługa, która zapewnia dowód doręczenia wiadomości e-mail lub innego dokumentu elektronicznego do adresata. Potwierdza, że wiadomość została wysłana, odebrana i nie została zmieniona w trakcie przesyłania.
7. Uwierzytelnianie witryn internetowych
Uwierzytelnianie witryn internetowych to proces weryfikacji tożsamości witryny internetowej i zapewnienia, że jest ona rzeczywiście tym, za co się podaje. Ma to na celu ochronę użytkowników przed phishingiem i innymi oszustwami internetowymi. Najpopularniejsze metody uwierzytelniania to certyfikaty SSL/TLS czy, walidacja DNSSEC
Korzyści płynące z usług zaufania
Zwiększone bezpieczeństwo: Usługi zaufania pomagają chronić transakcje elektroniczne przed oszustwami i cyberatakami. Wykorzystują one zaawansowane technologie kryptograficzne i inne środki bezpieczeństwa, aby zapewnić integralność i poufność danych elektronicznych.
Większa wiarygodność: Usługi zaufania pomagają budować zaufanie w transakcjach elektronicznych. Niezależne strony trzecie weryfikują tożsamość stron uczestniczących w transakcji i zapewniają, że transakcja jest zgodna z prawem i regulacjami.
Usprawnienie procesów biznesowych: Usługi zaufania mogą pomóc usprawnić procesy biznesowe poprzez automatyzację zadań i eliminację ręcznej obsługi dokumentów. Może to prowadzić do oszczędności czasu i kosztów, a także do poprawy wydajności.
Łatwiejszy dostęp do usług online: Usługi zaufania mogą ułatwić dostęp do usług online, takich jak bankowość elektroniczna, zakupy online i składanie dokumentów urzędowych. Może to poprawić wygodę użytkowników i zwiększyć ich udział w gospodarce cyfrowej.
Zwiększone zaufanie do transakcji elektronicznych: Usługi zaufania mogą pomóc zwiększyć zaufanie do transakcji elektronicznych, co może prowadzić do wzrostu handlu elektronicznego i innych form działalności gospodarczej online.
| Korzyści dla firm |
Korzyści dla osób fizycznych |
- Usprawnienie procesów biznesowych, takich jak HR, fakturowanie i zarządzanie łańcuchem dostaw
- Zwiększenie bezpieczeństwa transakcji elektronicznych
- Budowanie zaufania u klientów i partnerów biznesowych
- Zwiększenie konkurencyjności na rynku
- Spełnianie wymogów prawnych i regulacyjnych
|
- Bezpieczne podpisywanie umów i innych dokumentów elektronicznych
- Bezpieczne składanie dokumentów do urzędów
- Bezpieczne dokonywanie płatności online
- Ochrona danych osobowych
- Łatwiejszy dostęp do usług online
|
Sprawdź jak usługi zaufania mogą usprawnić procesy w Twojej firmie.
Podpisuj umowy online, bezpiecznie i zgodnie z prawem
na Platformie Autenti.
Kwalifikowani dostawcy usług zaufania
Kwalifikowani dostawcy usług zaufania to podmioty, które spełniają surowe wymagania prawne i techniczne określone w rozporządzeniu eIDAS (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 14 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania i uchylające dyrektywę 2006/12/EC (eIDAS)). Uprawnia to ich do świadczenia kwalifikowanych usług zaufania, które zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa i wiarygodności.
Główne obowiązki kwalifikowanych dostawców:
- Spełnianie wymogów określonych w rozporządzeniu eIDAS: Obejmuje to m.in. wdrożenie odpowiednich środków bezpieczeństwa technicznego i organizacyjnego, posiadanie wykwalifikowanego personelu oraz przeprowadzanie regularnych audytów.
- Zapewnianie wysokiej jakości usług: Kwalifikowane usługi zaufania muszą być świadczone w sposób niezawodny, bezpieczny i terminowy.
- Współpraca z organami nadzoru: KDU muszą współpracować z organami nadzoru w zakresie nadzoru nad ich działalnością.
- Udostępnianie informacji: KDU muszą udostępniać informacje o swoich usługach i procedurach bezpieczeństwa.
Akty prawne regulujące usługi zaufania
Usługi zaufania są regulowane przez szereg aktów prawnych na poziomie krajowym i unijnym. Do najważniejszych z nich należą:
Rozporządzenie eIDAS
Rozporządzenie eIDAS (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 14 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania i uchylające dyrektywę 2006/12/EC) ustanawia ogólne ramy prawne dla identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w Unii Europejskiej. Określa rodzaje usług zaufania, wymagania dla kwalifikowanych dostawców usług zaufania oraz procedury nadzoru nad ich działalnością
Dostęp: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=uriserv%3AOJ.L_.2014.257.01.0073.01.ENG
Ustawa o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej
Ustawa implementuje w polskim prawie przepisy rozporządzenia eIDAS. Określa szczegółowe zasady funkcjonowania usług zaufania w Polsce, w tym zasady wydawania kwalifikowanych certyfikatów i świadczenia innych kwalifikowanych usług zaufania.
Dostęp: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20160001579/U/D20161579Lj.pdf
ETSI
ETSI (Europejski Instytut Normalizacyjny ds. Telekomunikacji, IT i Usług Elektronicznych) nie jest aktem prawnym, ale odgrywa ważną rolę w regulowaniu usług zaufania poprzez opracowywanie standardów technicznych. Standardy te określają m.in. formaty kwalifikowanych certyfikatów i procedury świadczenia usług zaufania.
Dostęp: https://www.etsi.org/
