Umowa przedwstępna o pracę jest prostym dokumentem, który jednak powinien mieć odpowiednią formę oraz budowę. Jego podpisanie może wiązać się z poważnymi konsekwencjami prawnymi. Sprawdziliśmy, co warto wiedzieć o tym zobowiązaniu!
Umowa przedwstępna o pracę stanowi potwierdzenie zobowiązania pracodawcy oraz jego przyszłego pracownika, że w przyszłości podpiszą umowę definitywną i rozpoczną współpracę. To prosty dokument, ale jego skutki są poważne. Dlatego przed jego podpisaniem warto poznać zasady, zgodnie z którymi funkcjonuje, aby nie narazić się na konieczność wypłaty odszkodowania lub przymusowe podpisanie umowy przyrzeczonej.
Umowę przedwstępną o pracę nazywa się również promesą zatrudnienia. Jest dokumentem, na mocy którego jedna lub obydwie strony zobowiązują się, że w przyszłości zawrą z góry oznaczoną umowę nazywaną przyrzeczoną. W praktyce promesę zatrudnienia podpisuje się wówczas, gdy w danym momencie strony nie chcą lub nie mogą zawrzeć umowy właściwej, ale chcą zagwarantować sobie nawzajem, że w przyszłości się to zmieni. Taka sytuacja może mieć miejsce na przykład, kiedy w firma planuje rozbudowę i proponowane stanowisko jeszcze nie istnieje lub kiedy przyszły pracownik ma jeszcze zobowiązania wobec aktualnego pracodawcy.
Umowa przedwstępna o pracę – konsekwencje
Umowa przedwstępna o pracę jest dokumentem o stosunkowo prostej budowie, ale podjęcie próby wycofania się z niej może się spotkać z nieprzyjemnymi konsekwencjami, takimi jak sądowe dochodzenie roszczenia o odszkodowanie lub przymusowe podpisanie umowy przyrzeczonej przez pracodawcę.
Promesa zatrudnienia – podstawa prawna
Ustawodawca nie reguluje umowy przedwstępnej o pracę w Kodeksie pracy. Pisze natomiast o tym, aby w sprawach przez niego nieuregulowanych sięgać do Kodeksu cywilnego. Z tego względu przy rozpatrywaniu podstawy prawnej promesy zatrudnienia stosuje się połączenie artykułu 300 Kodeksu pracy oraz artykułu 389 Kodeksu cywilnego.
Dla umowy przedwstępnej o pracę, forma pisemna nie jest zastrzeżona, dlatego możesz podpisać ją wykorzystując do tego e-podpis Autenti.
Uwaga! jeżeli do podpisania zostanie wykorzystany e-podpisu Autenti, pracodawca zobowiązany jest do potwierdzenia pracownikowi warunków umowy na piśmie. Powinien on zatem złożyć dodatkowe oświadczenie wobec pracownika potwierdzające warunki umowy.
Z prawnego punktu widzenia najbezpieczniej jest zawrzeć umowę przedwstępną o pracę w formie pisemnej. Wówczas dokument będzie mógł stanowić materiał dowodowy w trakcie ewentualnych postępowań sądowych. Warto jednak zaznaczyć, że artykuł 29, paragraf 2 Kodeksu pracy dopuszcza, aby umowa o pracę została zawarta w formie ustnej. W takim wypadku w przypadku ewentualnych sporów konieczne będzie udowodnienie zawarcia umowy.
Jeśli umowa przyrzeczona lub umowa o pracę nie zostały zawarte w formie pisemnej, to pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy ma obowiązek pisemnego potwierdzenia wspólnych ustaleń odnośnie stron umowy, rodzaju zobowiązania oraz jego warunków.
Umowa przedwstępna o pracę – zerwanie przez pracownika
Jeśli pracownik uchyla się od zawarcia umowy definitywnej, to pracodawca ma prawo do żądania od niego naprawienia szkody, jaką poniósł przez fakt, że liczył na zawarcie umowy ostatecznej. Nie może tutaj być mowy o roszczeniu o zawarcie umowy o pracę, ponieważ nie ma możliwości, aby wyrokiem sądowym przymusić pracownika do pracy w danym miejscu. Można natomiast zawrzeć w umowie przedwstępnej zapis przewidujący karę umowną na wypadek zaistnienia powyższej sytuacji.
Kara umowna w umowie przedwstępnej o pracę
Zapis o karze umownej zawarty w umowie przedwstępnej o pracę ma za zadanie chronić interesy jednej ze stron umowy na wypadek, gdyby druga postanowiła wycofać się ze złożonej deklaracji i nie podjąć współpracy. Kara umowna powinna określać zakres odszkodowania strony uchylającej się od zawarcia umowy przyrzeczonej.
W umowach przedwstępnych warto umieszczać zapisy o karach umownych, ponieważ te znacznie ułatwiają dochodzenie zapłaty odszkodowania na drodze sądowej. Wówczas nie trzeba udowadniać poniesienia szkody, rozmiaru tej szkody oraz związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy niepodpisaniem umowy o pracę a deklarowaną szkodą. Pamiętaj, że ustalona wysokość kary przysługuje w sposób automatyczny, bez względu na faktyczną wysokość poniesionej straty.
Podsumowując, przedwstępna umowa o pracę ma na celu zobowiązanie jej stron do zawarcia w przyszłości umowy o pracę przyrzeczonej na określonych z góry warunkach.
